کیست تخمدان چیست؟

تمام بانوان حداقل یکبار به کیست تخمدان مبتلا می‌شوند که این کیست‌ها هیچگونه دردی برای بیمار ندارد،

کیست های تخمدان معمولاً پر از مایعاتی است که معمولا در داخل و یا در سطح تخمدان ها وجود دارد.

معمولاً تمام بانوان دارای دو تخمدان در هر دو طرف رحم می باشند که هر دو آنها به یک اندازه و شکل هستند

که این تخمدانها به مرور زمان رشد می کنند.

و معمولاً کیست تخمدان ها بعد از چند ماه به صورت خود بخود از بین می روند و لازم به ذکر است

که اگر به هر دلیلی این کیست ها از بین نروند در این حالت ممکن است باعث بروز مشکلات بسیار جدی گردند.

تمام بانوان برای اینکه هیچ مشکل جدی در آینده به وجود نیاید بهتر است که در بازه‌های زمانی مختلف برای انجام

سونوگرافی و ماموگرافی به پزشکان متخصص مانند دکتر گلشیرازی مراجعه نمایند تا از وجود یا نبود کیست مطمئن شوند.

 

تخمک گذاری چیست؟

تخمک گذاری به وسیله هورمون هایی که از هیپوتالاموس مغز تولید می شوند، کنترل می گردد.

در واقع قسمتی از قاعدگی همان فولیکول های پاره شده و یا همان تخمک های آزاد شده می باشند.

لازم به ذکر است که فولیکول ها همان کیسه های کوچکی میباشند که در درون آنها تخمدانها قرار دارند.

 

دلیل به وجود آمدن کیست تخمدان چیست؟

اگر فولیکول ها پاره نشوند در واقع اگر تخمک ها آزاد نشوند در این حالت باعث می‌شود تا مایعات بیشتری

درون فولیکول جمع گردد و به کیست های سلولی تبدیل گردد.

در برخی مواقع ممکن است فولیکول تخمک ها را آزاد نماید ولی کیسه فولیکول به جای اینکه حل شود، دوباره بسته شود

و دوباره اقدام به تولید مایعات کند که به کیست تخمدان جسم زرد یا کورپوس لوتئوم گفته می شود

معمولا به تمام کیست های تخمدان کیست فانکشنال گفته می‌شود.

 

علائم کیست تخمدان چیست؟

در اکثر مواقع علائم خاصی برای تشخیص کیست تخمدان وجود ندارد و باید سونوگرافی انجام گردد تا تشخیص داده شود.

ولی در برخی از حالات ممکن است مواردی مانند فشار و یا درد در زیر شکم وجود داشته باشد که این موارد ممکن است

به صورت خفیف یا شدید بروز کند.

لازم به ذکر است که اگر کیستها خونریزی کنند،در این حالت بیمار دچار دردهای بسیار شدیدی می گردد که در این حالت

باید به یک پزشک متخصص مراجعه نماید.

و همچنین اگر کیست های تخمدان باعث چرخیدن تخمدان شوند در این حالت بیمار حال دچار تهوع و استفراغ همراه

با درد های شدید میشود.

برخی از علائمی که در اکثر مواقع رخ نمی دهد و ممکن است در برخی از بیماران به وجود بیاید به صورت زیر است:

• وجود درد در ناحیه لگن
• احساس درد خفیف در بخش کمر و یا ران پا
• احساس درد هنگام نزدیکی
• تکرر ادرار
• داشتن درد زیاد هنگام قاعدگی

 

انواع کیست تخمدان

کیست های فانکشنال شامل :کیسه‌های فولیکولی و کیست های می باشد.

• کیست فولیکولی

معمولاً کیستهای فولیکولی از رایج‌ترین کیستها می باشد و با توجه به اینکه تمام بانوان دارای دو تخمدان هستند

که این تخمک ها با اسپرم لقاح می شوند در واقع تخمک در درون فولیکول قرار دارند که حاوی فلوئید هستند

وظیفه آنها محافظت از تخمک در بازه زمانی رشد می باشد، و هنگامی که فولیکول پاره می شود در این حالت تخمکها آزاد میگردند.

در برخی مواقع ممکن است که مایعاتی که درون فولیکول وجود دارد به صورت کامل تخلیه نگردد

و بعد از اینکه تخمکها آزاد شدن دوباره بسته شود و یا حتی ممکن است، تخمکی آزاد نگردد، که در صورت بروز چنین

مواردی دوباره فولیکول ها پر از مایع می‌شوند و باعث می‌شود تا یک کیست فولیکولی تخمدان به وجود بیاید

معمولاً این کیست ها به صورت خود به خود از بین می روند.

• کیست های لوتئال

این کیست ها صورت نادر مشاهده می شود و مانند کیست های فولیکولی شایع نیست

• اگر بعد از آزاد شدن تخمک ها بافتی به اسم کورپوس لوتئوم باقی بماند در این حالت کیست لوتئال درست میشود،
• که در واقع این کورپوس لوتئوم از خون پر شده بعد از چند ماه از بین میرود.

معمولاً به صورت خود به خودی پاره می‌شوند در برخی از حالت نیز ممکن است باعث ایجاد درد و خونریزی های داخلی نیز گردند.

پس کیست ‌های فولیکولی و کیست های لوتئال زیرمجموعه کیست های فانکشنال می باشد.

 

کیستهای پاتولوژیک

این کیست ها نیز شامل دو نوع هستند که می توان به کیست درموئید یا همان تروتوماس اشاره کرد و همچنین کیستهای آدنوما

• کیستهای درموئید یا همان تروتوماس

این کیست ها معمولاً خوش خیم می باشند و همچنین لازم به ذکر است که این کیست ها از سلول های

تولید کننده تخمک درست می شوند و تنها راه رهایی از این نوع کیست انجام جراحی می باشد

که از رایج ترین نوع این کیست ها می توان به کیستهای پاتولوژیک در زنان اشاره کرد که در اکثر مواقع

در زیر ۳۰ سال به وجود می‌آید.

• کیستهای آدنوما

کیست های آدنوما که از سلولهای بیروت بیرونی تخمدان درست می شوند که بعضی از این کیست ها شامل

مایع غلیظ و مخاطی می باشد و قسمت های دیگر آن از آب پر شده است.

با توجه به اینکه این کیست ها به دیواری بیرونی تخمدان چسبیده اند به همین دلیل خیلی سریع رشد می کنند

و در بعضی از حالات و به ندرت ممکن است باعث ایجاد سرطان رحم شوند و به صورت خود به خود از بین نمی روند

و باید با جراحی اقدام به برداشتن این کیستها کرد که معمولاً در افرادی که بالای ۴۰ سال دارند بیشتر اتفاق می‌افتد.

 

کیست تخمدان و بارداری

در برخی مواقع ممکن است کیست های تخمدان در دوران بارداری به وجود بیاید که در اکثر مواقع با استفاده از

سونوگرافی هایی که قبل از زایمان انجام می شود، تشخیص داده می شوند.

این کیست ها به صورت خوش خیم می باشند و هیچ گونه نیازی به انجام جراحی نیست و اگر به صورت بدخیم باشند

در این حالت با توجه به شرایط یعنی برحسب اندازه کیست باید جراحی انجام شود.

متاسفانه هیچ راهی برای پیشگیری از به وجود آمدن کیست های تخمدان وجود ندارد و تنها راه برای انجام پیشگیری

این است که آزمایش های منظم را زیر نظر یک پزشک متخصص مانند دکتر گلشیرازی انجام دهید تا از وجود یا نبود

انواع کیست اطمینان حاصل کنید

چون با تشخیص به موقع می‌توان مراحل درمان را بسیار سریع شروع کرد و از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کرد.

 

درمان کیستهای تخمدان

معمولاً کیست های تخمدان به صورت خود به خود از بین می‌روند، ولی اگر به هر دلیلی به صورت خود به خود

از بین نرفتند و بیش از اندازه رشد کردند در این حالت باید زیر نظر پزشک متخصص از روش‌های درمانی متفاوتی استفاده شود

مثلاً یکی از راههای درمان کیست تخمدان استفاده از قرص های ضد بارداری می باشد.

قرص های ضد بارداری می توانند از رشد کیست های تخمدان جلوگیری کنند همچنین استفاده از این قرص‌ها

احتمال ابتلا شدن به سرطان را به حداقل می‌رساند.

 

لاپاراسکوپی

اگر اندازه کیست کوچک باشد و بر آزمایش هایی که انجام می‌شود نشان دهنده این باشد که احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد،

در این حالت اکثر پزشکان مانند دکتر شیرازی اقدام به انجام عمل لاپاراسکوپی برای خارج کردن کیست می‌کنند

که روش انجام لاپاراسکوپی بدین صورت می باشد که یک برش بسیار کوچک در نزدیکی ناف ایجاد می گردد و سپس

به وسیله ابزارهای بسیار خاص اقدام به خارج کردن کیست میشود.

 

لاپاراتومی

اگر اندازه کیست های تخمدان بزرگ باشد در این حالت باید برش بزرگی در روی شکم برای خارج کردن کیست انجام شود.

این روش هم اگر احتمال مبتلا شدن به سرطان وجود داشته باشد، انجام می شود.

 

عوارض کیست تخمدان

با توجه به این که کیست های تخمدان در دوران تخمک گذاری ایجاد می‌شود و اندازه آن می‌تواند بسیار کوچک باشد

و یا به اندازه یک سیب باشد ،در واقع بسته به نوع کیست تخمدان ممکن مشکلاتی به وجود بیاید.

اگر کیست های تخمدان از نوع خوش خیم باشد و به صورت خود به خود از بین برود بروند در این حالت هیچ گونه مشکلی وجود ندارد

ولی اگر از نوع پرخطر باشند به گونه‌ای که برای برداشتن آنها به جراحی نیاز باشد در این حالت ممکن است

برای بیمار مشکلاتی داشته باشد

در واقع مهمترین گزینه‌ای که در این میان وجود دارد این است که بیماران باید در صورت وجود کیست خیلی سریع

به پزشک متخصص زنان و زایمان مانند دکتر گلشیرازی مراجعه نمایند تا با درمان سریع و به موقع عوارض به حد اقل برسد.

 

آزمایش کیست تخمدان

مطمئن ترین روش برای تشخیص کیست های تخمدان انجام آزمایش کیست تخمدان است

که به روش‌های زیر و زیر نظر پزشک متخصص می‌توان آزمایش های کیست تخمدان را انجام داد.

• سونوگرافی لگنی

در سونوگرافی لگنی با استفاده از امواج صوتی که فرکانس بالایی دارد استفاده می گردد، در واقع بازتاب این امواج

به صورت تصویری از داخل رحم و همچنین تخمدانها می باشد که می تواند باعث تشخیص دقیق کیست تخمدان گردد.

• لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی نیز یک روش دیگر برای تشخیص کیست تخمدان میباشد که روش کار در این آزمایش بدین صورت است

که یکی از یک میله نازک و ظریف که دارای دوربین است استفاده می شود.

در این روش یک میله نازک که همراه دوربین است با استفاده از یک شکاف کوچک به داخل رحم منتقل می‌شود

تا کیست تخمدان ها به راحتی مشاهده شوند در واقع لاپاراسکوپی یک نوع جراحی می باشد که برای انجام آن باید

بیهوشی انجام گردد.

 

• انجام آزمایش های خونCA 125 یا Cancer antigen

در این آزمایش که معمولاً سطح پروتئین در خون بررسی می گردد می تواند وجود سرطان تخم را هم مشخص کند.

در واقع اگر کیست به حالت جامد باشد و احتمال مبتلا شدن به سرطان وجود داشته باشد در این صورت پزشک متخصص

انجام این آزمایش را توصیه می کند و در مواردی که احتمال بروز سرطان وجود ندارد مواردی مانند آندومتریوز وجود

فیبروم رحم و بیماری‌های التهابی لگن مشخص می گردد.

 

• سی تی اسکن

روش دیگر برای تشخیص کیست تخمدان انجام سی تی اسکن می باشد که در واقع سیت ی اسکن یک دستگاه

تصویربرداری است که برای تهیه تصاویر مقطعی از بخش های مختلف بدن استفاده می گردد.

• ام آر آی

تصاویری که به صورت کاملاً دقیق از بخش‌های داخلی بدن گرفته می‌شود را ام‌آر‌آی می‌گویند.

 

علت درد کیست تخمدان

علت درد کیست تخمدان به صورت زیر است:

وجود درد یکی از علائم وجود کیست های تخمدان می باشد و ممکن است برخی از افرادی که

دچار کیست تخمدان هستند بروز کند در واقع علت اصلی وجود درد این میباشد که با توجه به اینکه تخمک گذاری

در وسط قاعدگی اتفاق می افتد که معمولاً این دردها در وسط های ماه و در روزهای ۱۴ بیشتر احساس می‌گردد

و دلیل ان این است که تخمدانها آزاد می شوند حتی ممکن است در بخش لگن در یک طرف یا حتی در دو طرف آن،

دردهای خفیف بروز کند.

که می تواند چند ساعت یا چند دقیقه طول بکش.

برخی از بانوان ممکن است هنگام انجام عمل تخمک گذاری دچار ترشحاتی ‌شوند و در برخی از افراد نیز حالت دیگری

مانند تهوع همراه با درد مشاهده میگردد.

• علت درد میتواند وجود آندومتریوز میباشد

با توجه به اینکه آندومتریوز یک مشکلی می باشد که در آن بافت های داخلی رحم اقدام به رشد در خارج از رحم می‌کنند

که به آن آندومتر می گویند

که به صورت معمولی و در حالت عادی این آندومتر ها در دوران قاعدگی از بین می روند

علائم آندومتریوز می توان به:

• داشتن خونریزی‌های بیش از اندازه
• حالت تهوع
• اسهال
• و وجود درد هنگام نزدیکی

اشاره کرد.

 

بیماری التهابی لگن و درد تخمدان

وجود بیماری های التهابی لگن نیز یکی دیگر از موارد مهم وجود درد تخمدان می باشد

معمولاً بیماری‌های التهابی لگن یا همان IPD است که می‌تواند در لوله های رحم و تخمدانها تاثیر بگذارد و اکثراً در افراد ۱۵ تا ۲۵ سال بیشتر مشاهده می‌شود

و از علائم آن وجود درد در بخش لگن، سوزش هنگام ادرار، استفراغ، تهوع، داشتن خونریزی های نامرتب و تغییر یافتن

ترشحات واژن و یا درد و همچنین تب و لرز می توان اشاره کرد

که برای تشخیص اندومتریوز معمولاً از سونوگرافی یا لاپاراسکوپی استفاده می‌شود و برای درمان آن نیز از

آنتی بیوتیک ها و قرص های ضد میکروبی استفاده می‌شود.

 

علل دیگر بروز درد تخمدان چیست؟

همچنین وجود مشکل در بخش های مختلف بدن مانند:

آپاندیس

وجود یبوست

سنگ کلیه

بارداری

عفونت دستگاه ادراری

جزو بیماری‌های دیگری می باشد که این موارد نیز می‌تواند باعث بروز درد گردد.

با توجه به اینکه تخمدانها در نزدیکی بسیاری از ارگانهای و بخش‌های مختلف بدن قرار گرفته است در نتیجه درد لگن

و تخمدان ممکن است به خاطر وجود یک بیماری های دیگر مانند موارد یاد شده باشد. که تنها راه تشخیص دقیق این است

که به یک پزشک زنان زایمان متخصص مانند دکتر گلشیرازی مراجعه نمایید تا به صورت دقیق دلیل وجود درد تشخیص داده شود.

 

آیا کیست تخمدان می تواند مانع حاملگی شود؟

کیست ها با توجه به نوع و اندازه می‌توانند در بارداری تاثیر داشته باشند مثلاً کیست های شکلاتی یا آنرا متریوم باعث می شوند

تا دوران بارداری بسیار سخت شود ولی اگر دلیل به وجود آمدن این کیست آندومتریوز نباشد ممکن است مراحل درمان

بسیار راحت تر طی شود.

همچنین اگر فرد دچار سندروم تخمدان پلی کیستیک باشد در این حالت این سندروم تخمدان ممکن است باعث ناباروری فرد گردد.

 

کدام کیست های تخمدان تاثیری در بارداری ندارد؟

کیست های فانکشنال و کیست های کیستادنوماس و درموئید تاثیری در بارداری ندارند.

 

کیست تخمدان همورا ژیک

کیست های هموراژیک تخمدان به خاطر خونریزی هایی که در کیستهای تخمدان ایجاد می شود تولید می شود

در واقع این کیست بیشتر در افرادی اتفاق می‌افتد که یائسه نشده باشند.

 

 

___________________________________________________

راه های ارتباطی با دکتر منیره گلشیرازی

شماره تماس دکتر : 02177877513

پیج اینستاگرام دکتر منیره گلشیرازی

کانال آپارات دکتر منیره گل شیرازی

لینک نماشا دکتر منیره گل شیرازی

لینک یوتیوب دکتر منیره گل شیرازی

___________________________________________________